Holland is een Eiland

Hadrianus Junius van Hoorn (1511-1575), medicus, dichter en vooral filoloog, gold in zijn tijd als de grootste Hollandse geleerde. In 1565 droegen de Staten van Holland hem op de Hollandse historische identiteit vast te leggen. De politieke achtergrond hiervan was het Hollandse verzet tegen het centralisme van de Habsburgse regering in Brussel. In zijn Batavia baseert de humanist Junius zich op antieke schrijvers, vooral Tacitus' herontdekte Historiën en Germania. Holland wordt geïdentificeerd als Tacitus' 'Eiland der Bataven', waarvan het de (water)grenzen én de kwaliteiten had geërfd. Junius' boek is een monumentale samenvatting van de Bataafse Mythe, die in de Gouden Eeuw het zelfbeeld van Holland en de Republiek beïnvloedde. Het geeft tevens een kleurrijk beeld van Habsburgs en continentaal Holland en van zijn 34 steden met hun culturele en economische rijkdommen. Batavia verscheen postuum in 1588 en is nu voor het eerst vertaald in modern Nederlands. In de inleiding bij deze vertaling worden de historische achtergronden beschreven.