Naar het onbekende

Wetenschap, literatuur en cultuur zijn sterk met elkaar verbonden. Voorbeelden te over. Bernlef leverde in zijn boeken commentaar op gangbare inzichten over het brein en prikkelde aldus een groot publiek om over deze ideeën na te denken. In negentiende-eeuwse medische theorieën over hermafroditisme speelden denkbeelden over schoonheid en het bovennatuurlijke een cruciale rol. Literatuur levert een bijdrage aan wetenschappelijke modellen over functies van taal en Maxim Februari voedt met zijn werk actuele debatten over genetische modificatie en de maakbaarheid van het leven. Wetenschap is producent én product van onze cultuur. In deze bundel bieden achttien geesteswetenschappers uiteenlopende, intrigerende perspectieven op deze wisselwerking tussen kennis en cultuur. Ze maken duidelijk dat de verspreiding en kritische toetsing van kennis alleen kan bestaan dankzij een florerende taal- en leescultuur. Inhoud: ANNE-FLEUR VAN DER MEER/WOUTER SCHROVER/NELLEKE MOSER/MARGREET ONRUST, Over literatuur, cultuur en kennis BEN PEPERKAMP, Wetenschap in de moderne Nederlandse literatuur, van 1850 tot heden MARCO GOUD, Bibliografie van het werk van Ben Peperkamp SANDER BAX, Zijn wij ons brein? Het literaire onderzoek van schrijver Bernlef naar de werking van het brein STEPHAN BESSER, Bonding with Oliver Sacks. A Posture Perspective on De vergeting (2013) by Daan Heerma van Voss ANNE-FLEUR VAN DER MEER, ‘Genees mij, Herr Professor’. Over psychoanalyse en parodie in De ontdekking van de hemel (1992) van Harry Mulisch CHRISTINA LAMMER, De triomf van de mens’. Kennis in Geschiedenis van een berg (2013) door Peter Verhelst LEONIEKE VERMEER, Wiskundig bewijs voor wonderen. De literaire verwerking van ‘de vierde dimensie’ door Frederik van Eeden en Felix Ortt (1880-1940) RIENK VERMIJ, Jean de La Fontaine’s attack on astrology GILLIS DORLEIJN, Over doctor-dichters. De casus Kopland WOUTER SCHROVER, Literatuuropvatting op de helling. De wisselwerking tussen interne en externe poëtica bij Thomas Rosenboom ROEL ZEMEL, Walewein en het vagevuur WIEL KUSTERS, Van een ruimte-egel en een stenen bloedzuiger. Gerrit Kouwenaar leest en verwerkt Robert Sheckley MARY KEMPERINK, ‘La nature à mes yeux rougit de son ouvrage’. Hermafroditisme in de negentiende eeuw: een amalgaam van medische, esthetische en metafysische inzichten JOSÉ SANDERS, ‘Jij’ en ‘ik’ in eeuwigheid. Een cognitief-linguïstische benadering van Lucia Berlins verhaal ‘Fire’ NELLEKE MOSER, ‘The miracle of reading’. Leesbevordering in Cassell’s Book of Knowledge (1925) ROEL VAN STEENSEL, De rol van wetenschappelijk onderzoek bij evaluaties van praktijkinterventies gericht op de bestrijding van laaggeletterdheid bij kinderen JOLANDA VAN DER LEE, Van idee tot werkelijkheid. Een praktisch model en stappenplan voor onderzoek naar de relatie tussen wetenschap en cultuur LEON VAN WISSEN, ‘Men wilde modern zijn, geen atheïst'. Een topic-modellinganalyse van natuurwetenschappen en theologie in honderd jaar De Gids Bibliografie en noten Over de auteurs