L

Als iets opvalt aan de literatuur van de negentiende eeuw, dan is het hoe verantwoordelijk veel schrijvers zich voelden voor het welzijn van de maatschappij. Maar hoe zat dat met de lezers? Wat lazen negentiende-eeuwers eigenlijk? Waar haalden mensen hun boeken vandaan, welke modes volgden ze en welke literaire schandalen trokken hun aandacht? In het even vernieuwende als meeslepende L zet Marita Mathijsen haar eigentijdse leesbril af en verplaatst zich in de boekenliefhebber van de negentiende eeuw. Dat kon een man zijn of een vrouw: door Mathijsen krijgt de lezer van toen eenvoudigweg de naam L toebedeeld. Daarbij overschrijdt ze op een speelse manier de grenzen van literatuur en wetenschap. Het resultaat is een verbluffende nieuwe kijk op een veelbewogen periode. Aan het begin van de eeuw, de tijd van Fransen en patriotten, krijgt de lezer naast opruiende pamfletten de nodige nationalistische poëzie voorgeschoteld, en romantische verhalen over het verleden. Halverwege de eeuw worden de romans rauwer, realistischer ook. Tegen het eind van de eeuw wordt de lezer overspoeld met romans die emancipatie bevorderen en kolonialisme aan de kaak stellen. Onderweg introduceert Mathijsen tal van interessante, soms onbekende auteurs, onder wie vele vrouwen. Met het fascinerende L creëert Marita Mathijsen een heel nieuwe geschiedenis van de negentiende eeuw. Dat doet zij met eruditie en grote kennis van zaken, in de toegankelijke stijl waar zij patent op heeft.