Het landschap van Rembrandt

Rembrandt was een begenadigd tekenaar en etser van stadsgezichten en landschappen. Onderzoek in de Amsterdamse archieven heeft aangetoond dat de meeste daarvan nauwkeurig zijn te lokaliseren in en rondom de stad waar hij het grootste deel van zijn leven heeft gewoond. In dit boek wordt Rembrandt met zijn vrienden en leerlingen gevolgd vanuit Amsterdam over de middeleeuwse dijkwegen naar de omliggende dorpen: langs het open IJ naar Diemen, langs de Amstel naar Ouderkerk, of naar de duinen bij Bloemendaal. Rembrandt portretteerde zowel de stad zelf - grachten, torens, het oude stadhuis - als de dorpsgezichten, landwegen, boerderijen en molens in de omgeving. Hij koos daarbij meestal de traditionele schilderachtige routes. Ook Jacob van Ruisdael en andere tijdgenoten hebben deze populaire plaatsen bezocht en getekend. Rembrandts eigen visie wordt daarom steeds vergeleken met de interpretaties van tijdgenoten en met andere historische bronnen. Rembrandts tekeningen komen daarbij naar voren als echte egodocumenten. Ze onthullen niet alleen zijn opvattingen over tekenkunst, maar ook wat hem aantrok of tegenstond in het landschap van zijn tijd. Tegelijkertijd kon Rembrandt met nauwelijks merkbare ingrepen een eenvoudig landschappelijk gegeven kenschetsen op een manier die het eeuwigheidswaarde geeft. Het landschap van Rembrandt is een standaardwerk zowel voor het Rembrandtonderzoek als voor de landschapsgeschiedenis van Amsterdam en omgeving.