Zingeving in ecologie

In Zingeving in ecologie staat de vraag in welke mate de ontwrichting van de natuur haar wortels heeft in onze Westerse filosofie centraal. Heeft ons denken, dat ook de economische en technologische ontwikkeling mee bepaalde, deze evolutie gestuurd? Komt onze poging om zin te geven aan wat er op ecologisch vlak bezig is dan neer op een soort klaagzang of elegie om dit proces te betreuren? Gelukkig roepen vele mensen, en niet in het minst jongeren, elkaar op om redelijk te zijn wanneer het gaat over de klimaatverandering en de natuur. Empathie ten aanzien van de volgende generaties blijkt expliciete invloed uit te oefenen op ons ecologisch handelen. De natuur roept ons op deugden zoals mededogen te ontwikkelen. Onze concrete ervaring met mededogen ten aanzien van die natuur, blijkt aldus een nieuwe bron van transcendentie en zingeving te zijn. Deze nodigt ons tevens uit tot een herontdekking van soberheid als alternatief voor al te veel somberheid op ecologisch vlak. Met aangepaste technologie en wetten alleen redden we de natuur blijkbaar niet. De tijd is dan ook rijp voor een nieuw humanisme, waarbij zowel de overheid als de burger in actie komen. Zoals rechtvaardigheid en solidariteit noodzakelijke deugden zijn op sociaal vlak, zo blijken matigheid en mededogen de broodnodige deugden te zijn voor de aanpak van onze ecologische crisis. Hendrik Opdebeeck is economist en filosoof. Hij is verbonden aan het Centrum voor Ethiek aan de Universiteit Antwerpen waar hij filosofie doceert.