Wie herdenken wij op 4 mei

In 2020 vieren we 75 jaar ononderbroken vrij te zijn. Op 5 mei 1945 werden we bevrijd van het juk van vijf jaar onderdrukking en vervolging door een buitenlandse mogendheid, die ons onze vrijheid ontnam op 15 mei 1940. Heel Nederland ondervond dit aan den lijve met honderdduizenden doden als gevolg. Dit liet een groot litteken achter en zorgde voor het collectieve bewustzijn dit nooit meer te willen meemaken. Om die gedachte levend te houden, herdenken we op 4 mei iedereen, die als gevolg van onderdrukking of strijdend voor de vrijheid is gestorven. Maar als je niets dan vrijheid hebt meegemaakt, hoe blijf je er dan van bewust dat vrijheid niet vanzelf spreekt? Aan wie denk je als je tijdens de dodenherdenking op 4 mei twee minuten stil staat? Deze visuele gids probeert je te helpen die vraag voor jezelf te beantwoorden. De samenstellers van dit boek hebben alle slachtoffers die op 4 mei officieel worden herdacht visueel in kaart gebracht. Het gaat om slachtoffers gevallen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, binnen en buiten Nederland, om burgers en militairen, om jong en oud. Er zijn slachtoffers van represailles, van executies, van luchtaanvallen, van de hongerwinter, van deportaties, door oorlogshandelingen en bij vredesmissies. Het boek beslaat de periode van 1940 tot nu zoals het Memorandum van Herdenking van het Nationaal Comité 4 en 5 Mei aangeeft. Over de samenstellers Jaap Goudsmit, initiatiefnemer en arts-onderzoeker, verbonden aan het Amsterdam Universitair Medisch Centrum en Harvard University, Boston, USA Johan Heilbron, socioloog, verbonden aan de Erasmus Universiteit en de École des Hautes Études en Sciences Sociales, Parijs Peter Ekamper, demograaf, verbonden aan het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en de Rijksuniversiteit Groningen Timo van Barneveld, historicus en zelfstandig onderzoeker Bela Zsigmond, grafisch ontwerper en visueel kunstenaar