Wanorde? Hoe het faillissementsrecht zich tegen schuldeisers dreigt te keren

Een faillissement is een procedure om schuldeisers, zoals leveranciers, zo veel mogelijk te voldoen. Het faillissementsrecht behoort dan ook primair de belangen van schuldeisers te dienen. Waar aandeelhouders bij winst en succes vooraan staan, staan aandeelhouders in faillissement achter in de rij. Op drie manieren keert het faillissementsrecht zich echter tegen de schuldeisers. In toenemende mate voeren aandeelhouders ook in faillissement de regie en slagen zij erin de resterende waarde van de gefailleerde onderneming naar zich toe te trekken. Ten eerste financieren aandeelhouders in Nederland steeds minder met kapitaal, en steeds meer met aandeelhoudersleningen die dan ook nog gedekt zijn door zekerheden. In faillissement claimt de aandeelhouder dan voorrang boven de gewone schuldeisers. Het ondernemen verwordt daarmee tot een spel zonder nieten. Ten tweede kunnen aandeelhouders de pre-pack procedure misbruiken om uit faillissement goedkoop de onderneming te kopen met achterlating van onbetaalde schuldeisers. Ten derde ontbreken in Nederland regels die bepalen dat bij reorganisaties en akkoordprocedures de gewone schuldeisers volledige voorrang boven aandeelhouders kunnen eisen. Met deze drie ontwikkelingen dreigt het faillissementsrecht in zijn eigen tegendeel te komen te verkeren.