Vrij zicht op ethiek leerlingenboek

Het eerste deel van het boek besteedt aandacht aan belangrijke begrippen die binnen de ethiek worden gebruikt. Ook gaan we in op fundamentele vragen over ethiek; vragen als: is ethiek een kwestie van gevoel of een denkactiviteit? Wat maakt een onderwerp tot een ethisch onderwerp? Bezit een ethisch oordeel algemene geldigheid? Zijn morele overtuigingen wel of niet puur een zaak van het afzonderlijke individu? Wat is eigenlijk goed en wat is kwaad? Wat is de verhouding tussen levensbeschouwing en ethiek?Het eerste deel heeft daarmee een algemeen karakter: we gaan nog niet diep op één ethisch probleemgebied in. Wel komen terloops allerlei ethische vragen en problemen aan bod, waardoor je zult zien hoe breed en complex het hele terrein van de ethiek is.Het tweede deel van het boek besteedt hoofdstuksgewijs aandacht aan enkele specifieke domeinen of vakgebieden. We zullen namelijk zien dat er bijvoorbeeld een speciale ethiek bestaat die zich bezighoudt (specialiseert) met ethische vragen die binnen het medisch handelen bestaan en ontstaan. Maar ook een speciale ethiek die zich bezighoudt met militaire zaken, met seksualiteit, met economie, met dierenwelzijn, met het milieu enzovoort.Zo'n deelgebied vereist zijn eigen kennis van zaken en heeft zijn eigen specifieke ethische vragen. Je kunt daarom niet zo maar wat je in het eerste deel geleerd hebt toepassen op speciale vraagstukken zoals er in het tweede deel enkele aan bod komen.InhoudAlgemene inleidingDeel 1 Grondbeginselen van de ethiekHoofdstuk 1 Wat is ethiek?Paragraaf 1 Over spontane reacties bij goed en kwaadParagraaf 2 De begrippen moraal, waarde, norm en deugdParagraaf 3 Beschrijvende en normatieve ethiekParagraaf 4Wat is een ethisch onderwerp?Hoofdstuk 2 Bezit onze moraal universele geldigheid?Paragraaf 1 ProbleemstellingParagraaf 2 Het cultureel relativismeParagraaf 3 Het universalismeHoofdstuk 3 Ethische theorieënParagraaf 1 De gevolgenethiekParagraaf 2 De plichtsethiekParagraaf 3 De deugdethiekHoofdstuk 4 Moraal en levensbeschouwingParagraaf 1 Moraal als onderdeel van een levensbeschouwingParagraaf 2 Religieus sanctioneren van moraalDeel 2 Speciale ethiek: voorbeeldenInleiding: het begrip 'speciale ethiek'Hoofdstuk 5 Speciale ethiek: mens en techniekParagraaf 1 Van mens tot CyborgParagraaf 2 Kritische vragen aan de techniekParagraaf 3 Technische uitvindingen zijn als kinderenHoofdstuk 6 Speciale ethiek: euthanasieParagraaf 1 Enkele belangrijke begrippenParagraaf 2 Argumenten om euthanasie af te wijzenParagraaf 3 Argumenten om euthanasie te rechtvaardigenHoofdstuk 7 Speciale ethiek: man en vrouwParagraaf 1 Inleiding: gelijkwaardigheid en verscheidenheidParagraaf 2 Waarom zijn man en vrouw gelijkwaardig?Paragraaf 3 Gelijkwaardigheid en verscheidenheid: twee niveaus in het denkenParagraaf 4 Gelijke en ongelijke behandelingHoofdstuk 8 Speciale ethiek: de doodstrafParagraaf 1 InleidingParagraaf 2 Nederland schaft de doodstraf afParagraaf 3 Overzicht van de argumenten tegen en voor de doodstrafParagraaf 4 Recht op leven en de doodstrafParagraaf 5 Is de doodstraf in strijd met het recht op leven?Hoofdstuk 9 Speciale ethiek: de verzorgingsstaatParagraaf 1 Het begrip verzorgingsstaatParagraaf 2 De opbouw van de verzorgingsstaatParagraaf 3 Eigen verantwoordelijkheid en de verzorgingsstaat: casussenHoofdstuk 10 Over de ethische werkwijze