Tijd in de Middeleeuwen

'Wat is de tijd? Wie zou dat gemakkelijk en kort uit kunnen leggen? Wie zou het zo begrijpen, dat hij er zelfs maar in zijn denken een woord over kon voortbrengen? En toch: wat vermelden we in ons spreken als een vertrouwder en bekender iets dan de tijd? En bij dat spreken erover, begrijpen we het ook ongetwijfeld, en we begrijpen het ook als we er een ander over horen praten.' Deze woorden, afkomstig uit Augustinus' Confessiones, hebben door de eeuwen heen nauwelijks iets van hun geldigheid verloren. Net zoals Augustinus hebben ook de tien auteurs die aan dit themanummer meegewerkt hebben, geprobeerd om vat te krijgen op het complexe fenomeen tijd. Dat heeft ertoe geleid dat tijd, tijdsbegrip en tijdsbeleving worden belicht vanuit diverse invalshoeken zoals de historiografie, de codicologie, de letterkunde, de mentaliteitsgeschiedenis maar ook de tijdrekenkunde en de techniek.Inhoud: REDACTIE, Eeuwig gaat voor ogenblik. Tijd en de Middeleeuwen MARCO MOSTERT, Middeleeuws tijdsbesef JANNEKE RAAIJMAKERS, Ontstijgen aan de tijd. De annales necrologici van Fulda PETER VERBIST, Over chronologie en intellectuele geschiedenis. Middeleeuwse auteurs en hun correcties op de christelijke jaartelling (circa 990-1135) J.P. GUMBERT, In plaats van zakagenda's. Laatmiddeleeuwse kalenderhandschriften LOUIS VAN TONGEREN, De tijd gemarkeerd. Over de relatie tussen tijd en liturgie Frank Brandsma, Horologium magicum. Een gesprek met Jan-Jaap Haspels IRENE VAN RENSWOUDE, De keizer krijgt de tijd. Liturgische tijd en politieke geschiedenis in de kroniek van Lobbes FRANK BRANDSMA, Druk, druk druk! ORLANDA LIE, Eeuwigheid kent geen tijd. Kennisoverdracht in Middelnederlandse artesteksten RIA JANSEN-SIEBEN, De levensstadia Kroniek Agenda