Ter herinnering Cees Bantzinger

Ter herinnering Cees BantzingerHij stamt uit de tijd dat de reportagefotografie nog in de kinderschoenen stond en de verhalen in Elsevier - dat toen nog het formaat had van een groot dagblad - door tekenaars werden geïllustreerd. Eigenlijk is dit een beetje oneerbiedig geformuleerd, want ja, het waren soms illustraties bij artikelen of columns, maar veel vaker nog vertelden de tekenaars hun eigen verhaal. Vooral Cees Bantzinger.Hij was in 1948 in dienst gekomen van Elsevier en reisde voor het weekblad de hele wereld over. Het waren expedities die soms weken duurden, met volle schetsboeken als buit. De snel gemaakte tekeningen dienden vaak als geheugensteun, zoals de reporter zijn aantekeningenboekje had. Terug in Nederland werd het materiaal uitgewerkt, maar vaak was de schets zo raak dat die direct kon worden afgedrukt.Het waren de rijke jaren van het weekblad en Bantzinger, toch al reislustig van aard, kwam overal: in de Verenigde Staten en Singapore, in Griekenland en Portugal, in Israël en India. Hij tekende landschappen, gebouwen en, het liefst, mensen. En als hij tijd had, toverde hij een aquarel.Bantzinger was niet de enige tekenaar van Elsevier, hij had vele collega's, maar samen met Jo Spier en Eppo Doeve was hij het beroemdst. Een blik in deze uitgave, gemaakt ter gelegenheid van zijn honderdste geboortedag, zoals Elsevier bij zijn vijftigste verjaardag een kolossale map met tekeningen uitgaf, maakt duidelijk hoe ¬terecht die roem is. En voor wie het niet ziet - hoe is het mogelijk? - zijn er in deze uitgave de getuigenissen van kenners, collega's en conservatoren.Bantzinger was verslaggever met de tekenpen en was vaker op stap om te kijken hoe het werkelijk zat dan menig moderne journalist. Van oktober 1945 tot voorjaar 1946 verbleef hij bijvoorbeeld in Zeeland om het dichten van de dijken op Walcheren door de mannen van Kobus Kalis - die voortleeft in de naam van bagger¬bedrijf Boskalis - te verbeelden. Zijn dijkwerkers en Zeeuwen ooit mooier getekend dan door Bantzinger? Kan dat wel, werken als tekenend journalist en tegelijk ook kunstenaar zijn? Het is eerder andersom: als kunstenaar stelde Bantzinger drie decennia lang zijn grote gaven ter beschikking aan Elsevier. Maar in uiterlijk en doen en laten was hij bovenal de man van de kunst, zoals blijkt uit zijn - wat dan heet - vrije werk. Met een volstrekt eigen lijn, oog en kleur.Nee, Bantzinger is geen Rembrandt. Maar hij was er terecht trots op dat hij - ruim drie eeuwen later - op dezelfde dag als zijn meester was geboren.ARENDO JOUSTRA, HOOFDREDACTEUR ELSEVIER