Schrift in dienst van de macht

In de eerste helft van de 13e eeuw was het noteren van de grafelijke beslissingen in Vlaanderen en Henegouwen reeds goed ingeburgerd. Zowel de tekst als de uiterlijke vorm van de grafelijke oorkonden tonen aan dat de mentaliteit voor een schriftgebaseerd bestuur aanwezig was, maar ook dat de documentaire uitvoering ervan nog ruimte liet voor interpretatie en creativiteit. Els De Paermentier werpt een nieuw licht op de operationele werking van de grafelijke kanselarij in Vlaanderen en Henegouwen tijdens de periode 1191-1244, toen beide graafschappen in een personele unie verbonden waren. Aan de hand van het digitale oorkondecorpus Diplomata Belgica ontwikkelde zij een analysemodel dat toeliet de grafelijke akten vanuit een brede, comparatieve basis te vergelijken. De oorkondeproductie en kanselarijwerking in dienst van de graven en gravinnen konden op die manier vanuit nieuwe invalshoeken worden doorgelicht. De kanselarij openbaarde zich als een experimenteel laboratorium van pragmatische geletterdheid en schriftgebruik in dienst van een grafelijk bestuur onder druk, en van bestuursorganen en administratieve functies in transitie.