Romanisering

Romanisering werd aanvankelijk voorgesteld als de simpele, vanzelfsprekende progressie van barbarij naar beschaving, waarbij inheemse groepen en individuen hun eigen identiteit opgaven en inruilden voor een Romeinse identiteit. Tot ca. 1960 legde men daarbij sterk de nadruk op de culturele eenheid van het rijk, en in dat verband ging de aandacht uit naar die fenomenen van de Romeinse cultuur die over het hele rijk verbreid waren: steden, villa's, legerplaatsen en monumentale architectuur en kunst. Onder invloed van archeologisch onderzoek kwam er steeds meer aandacht voor de grote culturele diversiteit binnen het rijk. Men ontdekte dat de Romeinse en de 'inheemse' culturen geen uniform, homogeen geheel waren en zich ontwikkelden in een proces van wederzijdse culturele uitwisseling. Romanisering is daarom tegenwoordig een omstreden concept. Dit themanummer laat zien dat het begrip in een nieuwe, gedifferentieerde vorm toch zijn nut kan bewijzen.