Maritieme geschiedenis

Ruim vier eeuwen geleden zwermden Nederlandse schepen en hun bemanningen uit over de wereldzeeën. Ze voeren naar het noorden, over de Atlantische Oceaan naar het westen en rond Kaap Hoorn en voorbij Kaap de Goede Hoop naar Azië. Ze dreven handel, gingen de strijd aan met Europese concurrenten, onderwierpen goed- of kwaadschiks inheemse volken en stichtten nederzettingen en koloniën.

Het vervoer van goederen en mensen via het water was in veel opzichten bepalend voor de ontwikkeling van scheepstypen, navigatiemiddelen en handelsnetwerken. De maritieme expansie van Nederland heeft diepe sporen nagelaten in de Nederlandse geschiedenis en die van de overzeese gebieden. Naast een mondiale maritieme natie is Nederland ook de belangrijkste toegangspoort tot West-Europa.

Henk den Heijer en Anita van Dissel geven in deze collegereeks een actueel beeld van de Nederlandse maritieme geschiedenis in de breedste zin van het woord.

Inhoud
College 1: Het schip: van fluit tot supertanker
Hoofdstuk 1: De opkomst van het zeeschip: 12e -16e eeuw
Hoofdstuk 2: Nederland als leider en volger in de scheepsbouw: 17e -18e eeuw
Hoofdstuk 3: Van stoomschip naar supertanker en superjacht: 19e eeuw - heden

College 2: De zeeman: van alleskunner tot specialist
Hoofdstuk 4: De schipper-koopman: 12e - 16e eeuw
Hoofdstuk 5: De differentiatie van beroepen en functies op schepen: 17e - 18e eeuw
Hoofdstuk 6: De komst van specialisten aan boord: 19e eeuw - heden

College 3: Plaatsbepaling op zee: van Jacobsstaf tot GPS
Hoofdstuk 7: Kustnavigatie en havenvinding: 12e - 16e eeuw
Hoofdstuk 8: Vaststellen breedte en lengte: oceaannavigatie in 17e en 18e eeuw
Hoofdstuk 9: Van chronometer naar GPS: 19e eeuw - heden

College 4: Handelsvaart overzee: van VOC tot Nedlloyd
Hoofdstuk 10: Opkomst, bloei en verval van de Republiek: 16e - 18e eeuw
Hoofdstuk 11: Koloniale scheepvaart: van zeil naar stoom: 19e eeuw - midden 20ste eeuw
Hoofdstuk 12: Globalisering en containervaart: midden 20ste eeuw - heden

College 5: Bescherming van de Nederlandse handelsbelangen: van geus tot NAVO-lid
Hoofdstuk 13: De Staatse vloot: 16e - 18e eeuw
Hoofdstuk 14: Van Europa naar Indië: 19e eeuw - 1945
Hoofdstuk 15: Dekolonisatie, Koude Oorlog en heroriëntatie: 1945 - heden

College 6: Rotterdam mainport: over scheepvaart en globalisering
Hoofdstuk 16: De ontwikkeling van Rotterdam tot havenstad: 16e - midden 19e eeuw
Hoofdstuk 17: Van stapelmarkt tot doorvoerhaven: midden 19e eeuw - 1940
Hoofdstuk 18: Van havenstad tot havengebied: 1940 - 1970
Hoofdstuk 19: Centrum van een nationaal en internationaal maritiem netwerk: 1970 - heden)