De zin van muziek

Muziek speelt in vrijwel ons hele leven een grote rol: van wiegeliedjes in de babykamer, het draaiorgel op straat, tot muziek op de Ipod en in de kerk. We kunnen niet zonder. Muziek definieert ons als mensen, geeft ons mede een identiteit. Meer dan welke andere vorm van kunst kan muziek ons ook fysiek raken, met de directheid en de kracht van een zuivere klank. Tegelijk is muziek abstracter dan menig andere uiting van de mens.

Aan de hand van filosofische gedachten over muziek, vraagt Leo Samama zich af welke rol muziek speelt in het leven van de mens, toen en nu. Is zij louter doelmatig, nuttig, een gereedschap, of is muziek een soort BTW op ons bestaan, een koekje bij de thee?

Bij het hoorcollege wordt een synopsis met daarin een lijst met geciteerde muziekfragmenten als pdf-bestand meegeleverd.

Dit college is tot stand gekomen i.s.m. de Rode Hoed.

Inhoud

College 1: Een filosofische basis voor ons denken over muziek
Hoofdstuk 1: Moet muziek mooi of juist zijn?
Hoofdstuk 2: Muziek als weerslag van de mens
Hoofdstuk 3: Muziek als zelfstandig fenomeen

College 2: Schubert: hoe werkt dat, componeren?
Hoofdstuk 4: Is muziek de verklanking van zichzelf of van de wereld erbuiten?
Hoofdstuk 5: Der Tod und das Mädchen
Hoofdstuk 6: De taal van muziek en van woorden

College 3: Bach: tussen inspiratie en wetenschap
Hoofdstuk 7: Bachs Prelude in C
Hoofdstuk 8: Over stemmingen
Hoofdstuk 9: Componeren als wetenschap

College 4: Beethoven: tussen revolutie en verhevenheid
Hoofdstuk 10: De Vijfde symfonie en haar betekenissen
Hoofdstuk 11: Betekenis en ideaal in de muziek van Beethoven

College 5: Muziek en politiek
Hoofdstuk 12: Lully in dienst van de staat
Hoofdstuk 13:. Staatsmuziek en kerkmuziek in de Renaissance
Hoofdstuk 14: Muziek en politiek in de Sovjet-Unie

College 6: De relatie tussen volk en toonkunst
Hoofdstuk 15: Dvorak en MacDowell
Hoofdstuk 16: Via Bruch terug naar MacDowell
Hoofdstuk 17: Afronding