Journalistiek in tijden van fake news

'Doen we als mainstream media onze job wel goed genoeg?' Het is een vraag die VRT-onderzoeksjournalist Luc Pauwels al jaren bezig houdt. Want hij ziet te veel verontrustende alarmsignalen. Zo maakte 'De Journalist' In februari 2021 een themadossier over vertrouwen in de media. De conclusie: 'Een krappe helft van de Vlamingen heeft veel of voldoende vertrouwen in de media: 51 %. Dat is niet bijster veel.' De vertrouwenscijfers in Vlaanderen blijken tussen 2016 en 2020 van 59 naar 51 % gedaald. In 33 van de 40 bestudeerde landen, uit alle hoeken van de wereld, is de trend dalend. Slechts in 5 landen komen de mainstream media boven de 50 % vertrouwensgrens. Het fenomeen is niet nieuw. Uit een eerdere enquête die naar het vertrouwen peilde in 32 beroepen, bleek dat brandweermannen, verplegers en artsen erg hoog scoorden. Net als leraars. En boeren. Maar journalisten In België stonden op vier na laatste. Alleen verzekeringsagenten, pastoors, reclamemensen en politici scoorden nog slechter. Van desinformatie, fake news was toen amper sprake. Maar dat veranderde in 2016, na de verkiezing van Donald Trump: die gooide het politieke discours op een ongeziene manier om. De toon werd hard en brutaal. Het doelwit: de mainstream media. De uitbarsting van fake news en desinformatie vergiftigt de hele samenleving en is nog lang niet voorbij. Dit moet die mainstream media doen nadenken over hun houding en positie. Lopen ze zelf wel zo'n vlekkeloos parcours? De antwoorden van Pauwels zijn bij momenten ontluisterend.