Je moet hier zijn geweest

Vraag iemand een kunstenaarsdorp te noemen en de kans is groot dat men Laren zegt, of Bergen een enkele keer Domburg. Maar Oosterbeek? Als de plaats al een rol in de geschiedenis krijgt toebedeeld, is dat vanwege de rampzalige Slag om Arnhem, een brug te ver. Er is een ander Oosterbeek, dat van schilders en schrijvers, bankiers en renteniers, villa s en buitenplaatsen. Een onbeduidend dorp van boeren en dagloners werd in het midden van de negentiende eeuw Nederlands eerste kunstenaarskolonie. Al snel stond de plek, met een verwijzing naar de beroemde Franse kunstenaarskolonie, bekend als Nederlands Barbizon. Schilders als Anton Mauve, Paul Gabriël en Willem Maris legden de basis voor een carrière die hen tot buiten de landsgrenzen beroemd zou maken. Hun verhaal wordt door Willem de Bruin verteld in Je moet hier zijn geweest; over de Haagse School en de Amsterdamse elite, over de trek naar buiten en opkomend toerisme. Hij toont een kant van Oosterbeek die lange tijd door de oorlog aan het zicht werd onttrokken.