Eer tegen eer

De bekendste schaking tijdens de Republiek was die van Catharina van Orliens in 1664. Zij werd 17 maart ’s avonds op hardhandige wijze uit het huis van haar familie in Den Haag ontvoerd door Johan Diederik de Mortaigne. Deze geruchtmakende zaak is een van de 200 casussen uit de periode 1580-1795 die Rolf Hage verzamelde. Tot nu toe onderscheiden historici en juristen schaking in gewelddadige ontvoering en ‘doorgaan’, waarbij de jonge vrouw aan het vertrek meewerkte. Lust, geldzucht en sociale inferioriteit zou de schaker motiveren, ruzie thuis de jonge vrouw. Kijkend vanuit het principe van ‘eer’ onderscheidt Rolf Hage vijf schakingsfiguraties: Ontdekking, Overrompeling, Weigering, Eigenrichting en Familieruzie. Het eervertoog van waaruit Catharina en Johan Diederik en andere paren handelden, stond haaks op het schakingsvertoog dat familie, overheid en kerk gebruikten om het schandelijke van schaking te benadrukken. Het was dus Eer tegen eer. De databank schakingen biedt toegang tot de meer dan 200 casussen uit de periode 1580-1795 die Rolf Hage voor zijn onderzoek heeft bestudeerd. Er is ook een aantal kluchten in opgenomen.