Een verlichter in de de ban

De jonge Velpse predikant Johannes Stolk (1761-1834) hield in maart 1794 Vol revolutionair elan en aandoenlijke naïviteit een pleidooi voor onderwijs voor de 'gemene man', dat wil zeggen het gewone (mannelijke deel van het) volk. Zijn gehoor bestond uit leden van het illustere genootschap Prodesse Conamur, voornamelijk regenten uit Arnhem en omgeving. Mogelijk dat de verwachte komst van de Franse bevrijders hem inspireerde om ook anderen aan de idealen van de Verlichting deel te laten nemen. Tot zijn verbijstering werd hij enige dagen later verbannen uit stad en schependom en uit Gelderland. Zelfs werd hij met zijn gezin weggejaagd uit andere provincies en ten slotte als lid van Prodesse geroyeerd. Waarom werd hij precies verbannen? Hoe verliep zijn leven daarna? De hier integraal uitgegeven lezing en inleiding over de historische achtergronden bieden een interessant inkijkje in een bijzondere geschiedenis.