De invloed van fundamentele rechten op het materiele recht (e-Book)

Fundamentele rechten of grondrechten oefenen een grote invloed uit op het materiële recht. Voor de praktische en wetenschappelijke beoefening van een bepaald rechtsgebied is het van belang van deze invloed op de hoogte te zijn. Sommige rechtsgebieden zijn helemaal doordesemd van grondrechten, zoals het asielrecht, het onderwijsrecht of het familierecht. Voor andere rechtsgebieden, zoals het algemene vermogensrecht, het belastingrecht, het Europese vrijverkeersrecht of het staatsrecht, staan de grondrechten op een grotere afstand. Toch worden fundamentele rechten ook voor die rechtsgebieden langzaam maar zeker belangrijker. Hoe groot die invloed voor de verschillende materiële rechtsgebieden inmiddels is, en waarin die precies tot uitdrukking komt, daarover is echter nog maar weinig bekend. Het hoofddoel van dit boek is om duidelijkheid te scheppen over de aard en intensiteit van de doorwerking van grondrechten in het materiële recht, en over de juridische consequenties daarvan. Hoe vindt de doorwerking plaats en welke grondrechten spelen een rol? Heeft de invloed van de grondrechten geleid tot versterking van rechtsbescherming, tot veranderingen in regelgeving of rechtspraak, tot een verandering in toon of aard van debatten? Zijn de consequenties van doorwerking voordelig of zijn ze (soms) problematisch? In de 18 bijdragen aan deze bundel is op geleide van vier hoofdthema's (socialisering, proliferatie, horizontalisering en Europeanisering/internationalisering) geanalyseerd op welke wijze en in welke mate grondrechten de uiteenlopende materiële rechtsterreinen beïnvloeden, veelal aan de hand van casestudies. De verschillende bijdragen geven voor het desbetreffende rechtsgebied een fraai inzicht in de doorwerking van de fundamentele rechten en de consequenties daarvan voor het rechtsgebied. Daarnaast maken zij het mogelijk om belangrijke algemene conclusies te trekken over de aard en mate van doorwerking van fundamentele rechten in het materiële recht.