De heilige kus

Dit boek is een studie naar de betekenis van de Paulijnse oproep tot de groet met de heilige kus. In vier passages in het Nieuwe Testament is deze oproep vindbaar: "Groet alle broeders (en zusters) met de heilige kus" (1 Tes 5:26) of "groet elkaar met de heilige kus" (1 Kor 16:20; 2 Kor 13:12 en Rom 16:16). Waarom doet Paulus deze oproep aan het einde van deze vier brieven? En waarom voegt hij de frase niet toe aan het slot van al zijn brieven? Was het gebruikelijk in zijn tijd om op te roepen tot het groeten met een heilige kus? Of is de oproep wellicht toe te schrijven aan Paulus' eigen creativiteit? Dit zijn enkele van de vragen die centraal staan in het boek. In het elkaar groeten met de heilige kus drukten vroege christenen uit dat zij behoorden tot een religieuze familie van heiligen waarin noch maatschappelijke status noch woonplek van belang waren voor de gemeenschap die ze samen vormden. De studie geeft inzicht in de betekenis van de genoemde Paulijnse oproep, en schetst tevens een beeld van vroegchristelijke gemeenten. Rianne Voogd (1985) schreef deze studie voor haar promotie aan de Protestantse Theologische Universiteit te Groningen. Zij is predikant in de Protestantse Gemeente Lollum-Waaksens.