Culturele praktijken

Velen zijn ervan overtuigd dat kunst en cultuur van belang zijn voor persoonlijke ontwikkeling en een fijn en gezond leven. Toch zien we in musea, theaters en concertzalen een overwegend wit, hoogopgeleid en vergrijzend publiek. Het bereik van het door de overheid gesubsidieerde culturele aanbod is nog steeds geen afspiegeling van de samenleving. Deze kwestie hebben we onderzocht door het culturele leven van stadsbewoners – die je niet terugziet in de statistieken van cultuurbezoek of cultuurbeoefening – in kaart te brengen. Het vertrekpunt was het dagelijks leven van deze stedelingen. In een flat in een Haagse stadswijk spraken we met de bewoners over de thema’s die spelen bij hun eigen culturele beleving. Het gesprek ging over de vraag op welke manier wij als mens omgaan met fenomenen als schoonheid en betekenis in ons dagelijks leven. Een antwoord op deze vraag geeft houvast voor een vernieuwd frame voor cultuur en cultuurparticipatie dat we omschrijven als culturele praktijken. Culturele praktijken kunnen betrekking hebben op alledaagse activiteiten en ervaringen, zoals muziek maken of luisteren, je huis inrichten, fietsen of puzzelen. Deze culturele praktijken en hun betekenis zijn sterk sociaal gedreven. De flatbewoners hebben een rijk cultureel leven, zonder dat ze regelmatig een boek lezen of schouwburg bezoeken. Op basis van ons onderzoek formuleren we concrete aanknopingspunten voor beleidsmedewerkers cultuur, sociale en culturele professionals en onderzoekers. De auteurs zijn verbonden aan de faculteit Sociaal Werk en Educatie van de Haagse Hogeschool waar zij onder andere lesgeven in de minor Community Art.