Gedeeld leiderschap

Samenvatting van “Gedeeld leiderschap”Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen nemen toe in snelheid en complexiteit. De hoeveelheid informatie die dit daardoor beschikbaar is zo groot dat wij amper nog in staat zijn deze te verwerken en te benutten om goede beslissingen te nemen. Tegelijkertijd neemt de gemiddelde leeftijd van de beroepsbevolking toe en is er sprake van overspecialisatie in diverse sectoren. Bestaande manieren van het werk organiseren, samenwerken, leiding geven en leren lijken niet meer geschikt te zijn om soepel op de ontwikkelingen in te spelen. In het boek “Gedeeld leiderschap” beschrijven de auteurs Jelle Dijkstra en Paul-Peter Feld op uitdagende wijze hoe het anders kan. Werk en vrije tijd zullen zich in de toekomst steeds meer in sociale netwerken afspelen. De traditionele hiërarchische organisatie neemt hierdoor in belang af en er ontstaan ‘on the fly’ tijdelijke samenwerkingsverbanden over organisatiegrenzen heen. In diverse sectoren zoals de bouw, de zorg en de advieswereld zien wij de contouren van nieuwe werkwijzen al ontstaan. Om nieuwe vormen van organiseren, werken, etc., te ontwikkelen, is het nodig in ‘new boxes’ te denken in plaats van ‘out of the box’ en op zoek te gaan naar ‘next practices’ in plaats van ‘best practices’. ‘Next practices’ vragen om een nieuwe vorm van leiderschap. Niet meer aan één of enkele personen gekoppeld in statische en op macht gebaseerde bestuurs- en managementfuncties, maar als een proces dat door meerdere personen met diverse leiderschapskwaliteiten gezamenlijk wordt ingevuld en steeds opnieuw wordt aangepast (= co-creatie). Een dergelijke benadering zien wij in de wereld van ‘online games’. Bekendheid met elkaars talentportfolio’s, afzien van status en macht, goede communicatie, het vermogen om zich met anderen te verbinden en elkaar los te laten, etc. , zijn voorwaarden om co-creatie mogelijk te maken. Overheden, onderwijsinstellingen en andere instituties kunnen een actieve rol vervullen bij het ontwikkelen van ‘next practices’ en de vaardigheden die daarvoor nodig zijn, mits zij bereid zijn over hun eigen schaduw heen te springen en in ‘new boxes’ te denken. Dit product bestaat uit twee fraai omwikkelde exemplaren die inhoudelijk identiek zijn en qua vormgeving totaal verschillen. Het is de bedoeling dat de lezer één exemplaar doorgeeft aan iemand anders. Dit vanuit de gedachte “Je moet delen om te kunnen vermenigvuldigen” (Kevin Kelly, 1999).InhoudsopgaveVoorwoord: Op zoek naar een nieuw paradigma van leiderschap (Fons Trompenaars)Noot van de auteursSamenvattingAanleidingOpzetDeel 1Ontwikkelingen die het nodig maken manieren van organiseren, werken en leidinggeven aan te passen•Economische ontwikkelingen: financieringsproblemen, ‘competitive landscapes’, groei •Technologische ontwikkelingen: Internet, informatiesystemen•Krimp en veroudering van personeel: veel babyboomers eruit, weinig jongeren erin•Samenleving: cultuur, hoe mensen met elkaar omgaan•Het ontwikkelen van sociaal kapitaal als onderdeel van de ‘blue ocean’-strategie•Het denken over organisaties, leiderschap, business modellen en talent management gaat veranderen•Veranderingen in arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaardenDeel 2Hoe vertalen we deze ontwikkelingen naar uitgangspunten voor nieuwe vormenvan samenwerken, organiseren en leiderschap?Deel 3De vaste hiërarchische organisatie gaat verdwijnen•Hoe is werken nu geregeld en wat verandert daarin?•Hoe functioneren management en leiderschap nu?•Vertrouwen: sleutel voor de toekomst•Wat werkt niet?Deel 4Werken in ‘hubs’ en ‘extended organizations’ •Kan het anders?•Veranderingen in de manier waarop wij (samen)werken •Veranderingen in de wijze waarop wij het werk organiseren•De ‘hub’ als aanjager van een nieuwe manier van (samen)werken en organiseren•Nieuwe vormen van (samen)werken en organiseren vragen om vrijere mensen•Kunnen we nog een stap verder gaan?Deel 5Gedeeld leiderschap•Ontwikkeling van een ander, flexibeler soort leiderschap•Hoe zou dit in de praktijk kunnen werken?•Hoe zal het transitieproces kunnen verlopen?•Ontwikkelen van leiderschapskwaliteiten bij werknemers•Wat kunnen we op korte termijn doen?•Nieuwe vormen van lerenDeel 6Hoe kunnen diverse partijen bijdragen aan deze ontwikkelingen?•Veranderingen in de primaire processen van organisaties•Bijdragen van managers•Bijdragen van ondersteunende functies•HR als makelaar tussen organisaties en netwerken•Bijdragen van sociale partners en ondernemingsraden•Bijdragen van onderwijsinstellingen en opleidingsinstituten•De rol van overhedenSlotLiteratuurDankwoord