De Duitse ideologie

Karl Marx (1818-1883) sleutelde zijn hele leven aan een eigen filosofischproject, maar liet geen coherent theoretisch systeem na - marxismein die zin is een uitvinding van latere generaties. In de jaren rond 1845keerde Marx zich nadrukkelijk af van Hegel, door wiens filosofie hijwas gevormd. In dialoog en deels polemiserend met jonghegelianen alsLudwig Feuerbach ging Marx op zoek naar de materiële, politiek-economischevoedingsbodem voor de hegeliaanse ideeën van staat, recht enmoraal. Een eerste formulering van zijn materialistische geschiedenisopvattinglegde hij samen met Friedrich Engels neer in kanttekeningenbij het werk van Feuerbach, die bijna honderd jaar later pas verschenenals het eerste deel van De Duitse ideologie.Een belangrijke stap in de ontwikkeling van zijn denken vormt de inleidingop zijn geplande kritiek op Hegels rechtsfilosofie, gepubliceerdin 1844. Eind jaren 1850 verwerkte Marx zijn ervaringen en gedachtenin een tweede ontwerp van zijn maatschappijtheorie, de 'Inleiding' uit1857 voor het latere Grundrisse. In 1859 volgde het 'Voorwoord' bij ZurKritik der politischen Ökonomie. Marx vatte daarin kort de gang van zijnintellectuele ontwikkeling samen en formuleerde bondig de leidraadbij zijn studies. Deze grondteksten van het marxisme zijn in chronologischevolgorde opgenomen in De Duitse ideologie, voorzien vanuitgebreide bibliografische aantekeningen en verklarende noten.